Waarom je brein niet lijkt te stoppen

door | sep 14, 2023 | Brein, Energiemanagement, Stress

Ken je dat gevoel? De werkweek zit erop, je klapt je laptop dicht en strekt je even uit. Yes, het weekend kan beginnen! Heerlijk twee dagen vrij, tijd voor andere zaken. Het werk achter je laten en aandacht voor andere dingen. Je vertrekt naar huis en onderweg bedenk je je dat je nog iets vergeten bent. Ach, dat is iets voor maandag. Nog geen kilometer verder dient de volgende werkgedachte zich aan, die alweer opgevolgd wordt door de volgende. Zo rijd je je weekend wel tegemoet, maar je hoofd is nog steeds aan het werk. Eenmaal thuis merk je dat het niet stopt, je brein blijft actief en heeft niet door dat het mag stoppen. Als je naar bed gaat, is het wel wat rustiger in je hoofd, maar echt afgeschakeld ben je nog niet.

Hoe kun je nu dat overactieve brein tot rust brengen?

Als we kijken naar de oorzaken van dit overactieve brein, zien we dat bij iedere (denk)actie ons actiehormoonsysteem wordt geactiveerd. Hierdoor krijgt ons brein een prikkel om met creatieve oplossingen en ideeën te komen. Je zou deze actiehormonen kunnen beschouwen als een versneller van het brein, ideaal voor (denk)activiteiten om je gestelde doelen te bereiken. Maar het kan onhandig worden als deze actiehormonen niet of onvoldoende afnemen wanneer de werkprikkels zijn verminderd. Dit kan ontstaan als je bijvoorbeeld tijdens je werk onvoldoende pauzes neemt, je alsmaar door blijft gaan. Hierdoor blijft de hormoonspiegel stijgen en kan deze, na verloop van tijd, steeds minder gemakkelijk dalen. Als dit lang genoeg duurt, zakken de actiehormonen zelfs niet meer terug naar een basisniveau en blijft je brein continu actief.

Het Zeigarnik-effect speelt een grote rol

Je brein maakt onderscheid tussen open en gesloten “mapjes”. De onderzoekster van dit effect, Zeigarnik, ontdekte dat, bij een ober die de bestellingen van een tafeltje allemaal uit zijn hoofd kende, deze compleet weer vergat nadat de rekening was betaald. Het brein bij deze ober is getraind om informatie open te houden en weer te vergeten als het niet meer nodig is. Dit geldt niet alleen voor obers. Als ons brein taken niet kan afronden, blijven de betreffende “mapjes” openstaan. Dit vraagt voortdurend om energie en onze aandacht om ze af te maken. Heb je jezelf wel eens voorgenomen om iets belangrijks in het weekend af te maken, maar kwam je er uiteindelijk niet aan toe? Dan heeft dit “mapje” je het hele weekend energie gekost en heb je er waarschijnlijk regelmatig aan gedacht.

Dure breinprogramma’s

Een andere oorzaak waardoor je brein moeilijk kan stoppen, kan worden gevonden in onze breinprogrammatuur. Hoewel alle programma’s in je brein nuttig kunnen zijn, kunnen sommige programma’s te vaak worden uitgevoerd en uiteindelijk in de weg gaan zitten. Angst- of onzekerheidsprogramma’s kunnen handig zijn, omdat ze voorkomen dat je in problemen komt. Maar als ze te vaak aan staan, werken ze tegen je. Je brein blijft, wanneer deze programma’s geactiveerd zijn, in een actieve modus staan. Was het wel goed zo? Heb ik de juiste reactie gegeven? Had ik het anders moeten doen? Je kent vast wel die interne dialoog die dan begint en vaak pas stopt als het tegendeel is bewezen. Deze programmatuur noem ik “duur”, omdat ze je veel energie kosten en je behoorlijk kunnen afleiden van andere zaken. Onze breinprogramma’s hebben ook een wisselwerking met de eerdergenoemde actiehormonen, wat kan leiden tot een negatieve spiraal in je persoonlijke energiemanagement.

Hoe stop je je overactieve brein?

Nu we weten waarom ons brein niet lijkt te stoppen als we dat wel willen, kunnen we ook op een rijtje zetten hoe je dit kunt voorkomen of oplossen:

  • Zorg voor voldoende pauzes en geef niet continu gas.
  • Ga regelmatig uit je hoofd door te bewegen (in de natuur werkt dat nog beter).
  • Zorg voor voldoende slaap, zodat je weer opstaat met een opgeruimd hoofd.
  • Activeer regelmatig je ontspanningssystemen door je spieren te ontspannen.
  • Adem regelmatig wat langer uit.
  • Plan bewuste ontspanningsmomenten (BOMmetjes) in je agenda.
  • Bekijk je e-mails alleen als je tijd hebt om ze te beantwoorden.
  • Ga na of de zaken in je hoofd echt jouw verantwoordelijkheid zijn en delegeer indien mogelijk.
  • Vermijd afleiding van anderen die voortdurend vragen aan je stellen.
  • Werk eerst iets af voordat je aan het volgende begint.
  • Schrijf alle openstaande zaken aan het einde van je dag op en/of plan ze in je agenda.
  • Monotask in plaats van multitask.

Met deze oplossingen investeer je overdag al in het loslaten van je werk ‘s avonds. Hierdoor breng je je brein in de juiste staat om goed te kunnen stoppen. Als je overdag te enthousiast doorgaat, zal je brein ‘s avonds of in het weekend niet meer willen stoppen. Dit kost niet alleen veel energie, maar heeft ook invloed op je welverdiende vrije tijd.

Wil jij leren hoe je je brein en biochemie zo kunt aansturen dat je optimaal kunt leven en werken? Wil jij deze wetenschappelijke kennis omzetten in praktische handvatten? Schrijf je dan in voor de TopState training en ontgrendel het volledige potentieel van je brein voor een leven en werk in topconditie.

Test hier gratis jouw energie

In vijf minuten weet jij of je een energielek hebt

Wat je seksleven zegt over je werkprestaties

Wat je seksleven onthult over je werkprestaties

  Praat jij wel eens over je seksleven op het werk? Wacht, wat? Hebben je seksleven en je werk een verband met elkaar? Ik moet toegeven, ikzelf houd mijn seksleven buiten de kantoormuren. Maar weet je, er valt wel degelijk iets te zeggen over deze verbinding....
thumbnail voor VLOG tunnelvisie

Te druk? Zo voorkom je een tunnelvisie

Herken je dat ook, dat wanneer je het ontzettend druk hebt en snakt naar wat rust en ruimte, je dan juist niet tot de oplossing kunt komen? In deze korte vlog laat ik je zien waarom er juist op die momenten een tunnelvisie ontstaat en wat je kunt doen om hieruit te...
Hoe jouw vakantie tot meer flexibiliteit in je brein kan leiden

[Vlog] Hoe je vakantie tot meer flexibiliteit in je brein kan leiden

Heb jij ook vakantie in de komende weken? Ga je eropuit, of blijf je liever thuis? Deze periode is perfect om je brein flexibeler te maken. In onderstaande korte vlog leg ik je graag uit waarom juist deze vrije dagen zich uitstekend lenen voor het vergroten van de...
Eisenhouwer-schema

Vakantie: geen bijtankmoment maar energieke start

  De zomervakantie komt er weer aan. Heerlijk, straks weer een paar weken vrij. Dit mooie vooruitzicht zorgt soms ook voor een behoorlijk drukke tijd. Herken jij ook dat je juist net voor de vakantie nog een sprintje moet trekken? Doordat we het gevoel hebben dat...

[Vlog] De intrigerende reactie van je brein op het woord maar

Probeer jij het woordje "maar" in je zinnen ook zoveel mogelijk te vervangen door "en"? Misschien merk je ook hoe lastig dat is. Ons brein is dol op het woord. In deze korte vlog leg ik je uit wat je brein met de informatie voor en na het woordje maar doet en heb ik...
Waarom volwassenen veel minder lachen dan kinderen

Waarom volwassenen veel minder lachen dan kinderen

  Hoe vaak lach jij op een dag? Wij volwassenen doen dat 10 tot 15 keer per dag. Dat is niet vaak. Zeker niet wanneer je dat met kinderen vergelijkt. Die lachen wel honderden keren per dag. In deze blog lees je hoe de processen in ons brein ons vermogen om te...
“Het heeft me heel veel gebracht en daar ben ik je enorm dankbaar voor! Ik weet nog goed dat we zaten te lunchen, ik herinner me nog mijn vermoeidheid. Dat alles is niet meer. Mijn bedrijf gaat als een malle en ik sta midden in het leven. Daarmee heeft het wat mij betreft de training volledig zijn taak volbracht. Ik ben heel blij dat ik je tegen het lijf ben gelopen!”
Alex Hupkes

Managing Partner, KRAGT GROUP

“Als je een ondernemer bent die zich bevlogen noemt maar soms merkt dat je minder scherp of energiek bent en geen geiten-wollen-sokken-gedoe wil maar écht concreet, wetenschappelijk leren hoe je zelf je brein kunt sturen, dan is dit een toptraining.”
Marlieke Dekker-Putmans

Directeur, PUTMANS NEXT LEVEL

“De belofte vooraf de training dat je daadwerkelijk controle krijgt over je eigen “(top)staat” is niet overdreven of bluf. Zeer de moeite waard, mét resultaat. Zou iedereen moeten doen.”
Jorg Raven

CEO, LIQAL

Wil jij weten hoe je jouw energie kan managen?

Met de TopState Boost mail inspireren wij al meer dan 1000 lezers met waardevolle tips om hun energielevel te vergroten.

Leuk, je bent ingeschreven. Op vrijdag ontvang je van ons de TopState Boost. We belanden wel eens in de spambox dus check vrijdag zeker even of je de Boost daar kunt vinden.