Wie kent hem niet, de term werkstress? Er is al heel veel over gepubliceerd, een hippe term die al snel in de mond wordt genomen. In de lijst van beroepsziektes staat werkstress zeer hoog genoteerd en er is zelfs een Week van de Werkstress. Ik vind dat heel bijzonder voor een term die naar mijn mening nietszeggend is.

Thuisstress, herken jij dat ook?

De term werkstress wordt gebruikt als we te veel werk hebben en te weinig tijd. Hierdoor worden we voortdurend opgejaagd en kunnen we uiteindelijk verschillende klachten krijgen. Opvallend is wel dat de een, met dezelfde berg werk, er meer last van heeft dan de ander. Jaren geleden, toen mijn kinderen nog in de luiers zaten, ervaarde ik mijn werk – hoe druk ook – als zeer ontspannend ten opzichte van een hele dag thuis met mijn koters. Gek, want de druk lag op mijn werk zeer hoog. Je zou kunnen zeggen dat ik meer last van thuisstress had, dan van werkstress, mochten deze twee termen al bestaan.

Wat is dat eigenlijk, stress?

Volgens de Dikke Van Dale is stress een aanhoudende geestelijke druk of spanning. Maar als je naar onze fysieke systemen kijkt, is stress niet meer dan een reactie van ons stresssysteem op een prikkel. Er komen actiehormonen vrij als we een stressprikkel ervaren. Deze hormonen prikkelen ons lichaam om de passende reacties op te starten, die hiervoor nodig zijn. Denk aan spierspanning, ademhaling, een passende spijsvertering, maar ook het vrijmaken van energie en het faciliteren van focus. Superhandig dus. Veel van deze stressstoffen maken ons ook nog eens heel vitaal. Je zou het als een soort gymnastiek in het stresssysteem kunnen zien. Een goede cooling-down is daarbij natuurlijk wel van belang. 

De rol van ons brein

We reageren allemaal anders op stressprikkels. Zo krijgt de een zweetoksels bij het solliciteren en een ander kan zich daar niets bij voorstellen. We reageren bijvoorbeeld ook allemaal anders op de verantwoordelijkheden die bij ons worden neergelegd. Ons brein speelt hierbij een belangrijke rol. Ons brein bepaalt namelijk hoeveel van die stofjes aangemaakt moeten worden, om op de stressprikkel te kunnen anticiperen. Dat is dus een proces in de mens zelf. Stress lijkt te komen door externe factoren, maar in feite is het een intern proces dat bij iedereen anders verloopt.

Het werk zelf is dus niet het probleem

Het klopt dus dat we gestrest kunnen raken van ons werk. Maar dat kan ook van iedere andere situatie het geval zijn. Zo zou er dus ook thuisstress kunnen bestaan, hobbystress, sportstress of verjaardagstress, maar daar horen we niet veel over. Stress zouden we los moeten zien van de specifieke externe prikkel en het meer gaan bekijken als een interne reactie van het individu op zijn omgeving, waarbij het brein een bepalende rol speelt. Het werk zelf is dus niet de bron van het probleem, maar wel de reactie die wij daarop hebben. Stress zit dus in mensen en niet in het werk.

Beïnvloeden van (werk)stress

Naast dat de werkomstandigheden natuurlijk op orde moeten zijn, is het belangrijk om invloed uit te oefenen op jouw interne stressreacties, om zo klachten op de lange termijn te voorkomen. De oplossing is dus dichterbij dan je denkt. De start ligt bij het omdenken. Ga werk zien als een externe prikkel, waarop jij intern op verschillende manieren kan reageren. Stress heeft juist een vitaliserende rol, zolang jij niet in de mindfucks van je brein trapt en de teugels in handen houdt.

Weet je wat de grootste mindfuck van de Week van de Werkstress is? Werkstress, trap er niet in!